Kolonisten: Het Kaartspel

Wie heeft er de afgelopen jaren niet gehoord van het succesvolle bordspel 'de Kolonisten van Catan'? Alleen als je als kluizenaar geleefd heb, zul je waarschijnlijk verbaasd zijn dat er een nieuw spel met eeuwigheidswaarde op de markt is gekomen. Nu is er de mogelijkheid gekomen om een soort kolonisten te spelen met twee spelers in de vorm van een kaartspel. Mijn eerste reactie: "Dit moet haast wel een slap aftreksel worden van the real thing. Dit wordt vast niks." Dit ongenuanceerde vooroordeel heb ik moeten bijstellen na het spelen van het kaartspel. Het kaartspel heeft net als het bordspel een hoop te bieden, en je verveelt je geen moment tijdens het spelen ervan. Laat ik me daar eens over uitweiden.

De hoofdgedachte is hetzelfde
Ook voor het kaartspel geldt dat je door het eerste verkrijgen van een aantal overwinningspunten als winnaar uit de kolonisatie komt. In het kaartspel moet je twaalf overwinningspunten bij elkaar verzamelen.
Dit gaat op de bekende wijze als bij het bordspel. Er kunnen met behulp van grondstoffen straten worden aangelegd en dorpen en steden worden gebouwd. Het kaartspel biedt echter de mogelijkheid om in de dorpen en steden extra gebouwen uit de grond doen reisen. Zo kunnen er bibliotheken, universiteiten en pakhuizen gebouwd worden. Deze kunnen extra punten opleveren (lees overwinningspunten) of je stad beschermen tegen de pest.
Ook de grootste riddermacht en de langste handelsroute (nu grootste handelsmacht) zitten in het spel voor een extra overwinningspunt. De grootste riddermacht kun je nu verkrijgen door het kopen van een ridder voor je dorp of stad. Op de ridderkaart staat onder meer aangegeven hoe sterk hij is. Hoe hoger de waarde hoe sterker de ridder, bij elke ridder die er verder gespeeld wordt, worden de waardes bij elkaar opgeteld. Degene met de sterkste riddermacht is in het bezit van de riddersteen die een overwinningspunt waard is. De grootste handelsmacht kun je verdienen met het aanleggen van gebouwen die voorzien zijn van een molen-teken. Hoe meer molentjes, hoe groter de handelsmacht. Degene met de meeste molentjes krijgt de molensteen, deze is ook een overwinningspunt waard.
Door met de dobbelsteen te gooien krijg je nieuwe grondstoffen. Bij aanvang van het spel heb je van elke grondstof een in je bezit. Je hebt grondstofkaarten om je dorp (later stad) liggen. Elke grondstofkaart kan maximaal drie grondstoffen waard zijn. Door nieuwe dorpen te bouwen, krijg je extra land en kun je dus aan meer grondstoffen komen.

De nieuwe Catan-elementen
Het spel heeft een paar nieuwe dingen. Ten eerste een dobbelsteen met zes vakjes die elk een eigen betekenis hebben. Zo kun je aan extra grondstoffen komen door een goed jaar te gooien of een molen (maar dan moet je wel de grootste handelsmacht bezitten). Er is ook een riddertoernooi. Elke geplaatste ridder heeft naast een riddermachtwaarde ook een toernooiwaarde (rode cijfertje), de speler met de meeste rode punten krijgt een extra grondstof (of je nou wel of niet de grootste riddermacht hebt). Als je het vraagteken gooit moet je een kanskaart pakken. Deze kan voordelige en nadelige gevolgen hebben voor je grondstofvoorraad. De rover daarentegen heeft niet meer nadelige gevolgen voor je hele grondstofvoorraad. Als er een rover gegooid wordt, en je hebt meer dan zeven grondstoffen, verlies je alleen al je graan en erts.
Een ander element is de actiekaart. Actiekaarten kunnen gespeeld worden op het moment dat beide spelers tenminste 3 overwinningspunten hebben. Met actiekaarten kun je je tegenstander tegenwerken of zelf voordeeltjes behalen. Er zijn actiekaarten die ridders vernietigen, of gebouwen weer met de grond gelijk maken. En er zijn actiekaarten waarmee je extra grondstoffen kunt krijgen. Op deze manier kun je allemaal strategieën toepassen om er zelf beter van te worden.

Van ruilen komt huilen
Een groot nadeel van het kaartspel voor twee personen is dat de neiging tot handel vrijwel geheel verdwijnt. Dit komt voort uit het gevoel dat als de ander een voorstel tot ruil doet hij daar direct bij gebaat is, dus een hoop kan bouwen, en mede daardoor jou schade kan toebrengen.
Als je niet zelf je grondstoffen 3 op 1 zou kunnen ruilen (of in het geval van speciale gebouwen 2 op 1 en soms zelfs 1 op 1), wordt handelen wel weer interessant. Je kunt nu zelf heel veel, zonder daarvoor afhankelijk te zijn van de ander. Je krijgt aan het begin van elk grondstof een stuk land, het is dus ook niet zo dat je zonder een bepaalde grondstof hoeft te zitten. Bij het bordspel was je afhankelijk van waar je dorpen geplaatst werden. Erg jammer dat de ruilhandel verloren gaat.

Eind goed al goed
Ik kan er kort over zijn: het kaartspel is heel erg de moeite waard om te spelen. Buiten het magere handelen om zijn de nieuwe spelelementen dusdanig interessant dat het spel toch een dikke plus krijgt als opvolger van zijn successor. Het is net als met films dat het tweede deel vaak niet het eerste kan evenaren. Maar soms heb je een film, voor sommige is dat Star Wars (de laatste drie delen) of The Godfather dat het tweede deel zeker niet onderdoet!