Schotten-Totten

Van de Schotten zijn we gewend dat het echte rouwdouwers zijn. De vechtersbazen kijken niet op van een vechtpartijtje meer of minder. Zo ook niet de Schotten uit de dorpjes South-Tottenbury en North-Tottenbury. Deze dorpelingen strijden om enkele grensstenen die de grootte van de schapenweide bepalen. Deze grensstenen willen nogal eens verschuiven ten koste van stukjes grond. En dat is net de grond die deze Schotten niet willen verliezen.

Grensstenen
In Schotten-Totten draait het allemaal om de grensstenen. Er liggen negen van deze stenen op een rij en het is de bedoeling vijf willekeurige stenen te veroveren of drie stenen die direct naast elkaar liggen. Het klinkt allemaal vrij eenvoudig, en dat is dit tactische kaartspelletje ook. Hoewel je wel goed in de gaten moet houden welke kaarten er allemaal al zijn gespeeld. Om een grenssteen te veroveren moet je namelijk aan jouw zijde van de steen een sterkere combinatie van drie kaarten hebben liggen dan je tegenspeler.

De clans
Er zijn zes verschillende clans, oftewel er zijn 6 verschillende kleuren kaarten met de cijfers van 1 tot en met 9. Iedere beurt speel je een kaart uit en vul je je hand daarna weer aan tot zes kaarten. Deze leg je aan een grenssteen of gebruik je om een kaartencombinatie te vormen. Bepaalde combinaties zijn sterker dan anderen. Drie opeen volgende getallen in dezelfde kleur winnen het van drie opeen volgende getallen van verschillende kleuren. Drie kaarten met hetzelfde getal zijn weer sterker dan drie kaarten van dezelfde kleur. De namen van de combinaties, 'straight flush', 'three of a kind', 'flush' etc, en de te vormen combinaties zelf, doen erg aan poker denken. Aan het einde van je beurt kun je een grenssteen claimen als je de sterkere combinatie hebt. Als er bij je tegenstander bijvoorbeeld nog maar twee kaarten liggen en jij kunt hardmaken dat een derde kaart geen sterkere combinatie oplevert dan die van jou, mag je ook de grenssteen claimen.

Tactiekkaarten
Wie een beetje behendigheid heeft gekregen in het basisspel kan zich gaan wagen aan het 'tactische' spel. Er worden 10 tactiekkaarten aan de stapel toegevoegd. Nadat je een kaart gespeeld hebt, moet je je hand aanvullen tot zes kaarten. Maar nu kun je kiezen een kaart te nemen van de tactiekstapel of van de gewone stapel. Je kunt niet zoveel tactiekkaarten uitspelen als je wilt. Je mag slechts één tactiekkaart meer spelen dan je tegenstander. Een voorbeeld van een tactiekkaart is de 'leider'. Dit is een joker die pas bij het claimen van de grenssteen de waarde krijgt die jij hem wilt geven. Heel handig dus. Zo heb je bijvoorbeeld ook een kaart die doorgaat als een nummer 7 of een kaart die je kunt gebruiken als 1, 2 of 3. De 'mist'-kaart zorgt ervoor dat de kaarten hun rangvolgorde verliezen en het totaal belangrijk wordt.

Een 7 of een 1
Schotten-Totten heeft helaas ook een paar kleine minpuntjes. Zelf vind ik het spel niet een grote stap vooruit gaan met het gebruik van de tactiekkaarten. Ik vind het spel eigenlijk leuker zonder deze tactiekkaarten (houdt het ook wat eenvoudiger). Speel je echter met de tactiekkaarten en de regel dat je pas aan het begin van een beurt de grenssteen mag claimen, dan wordt het weer interessanter. Het dwingt een speler om een tactiekkaart te spelen. En in de andere vorm blijven deze soms ongebruikt. Een ander nadeel aan het spel is soms het wat lastig lezen van de cijfers. Heb je alleen een 7 in de hand dan is deze te verwarren met de 1 (niet als je ze naast elkaar legt overigens). Hetzelfde geldt voor de 9, wie niet goed kijkt kan er zo een 4 in zien. Dit is vooral bij de eerste paar keer dat je het spel speelt nog wel eens verradelijk.

Conclusie
Schotten-Totten is een geinig en tactisch kaartspelletje. Het duurt niet al te lang en is heel geschikt als tussendoortje. Wie het vaker achter elkaar wil spelen kan met een puntensysteem werken. De winnaar krijgt 5 punten en de verliezer zoveel punten als dat hij/zij grensstenen veroverd heeft. Hoewel het in het spelletje om Schotten gaat, doet de afbeelding van de tactische 'modder'-kaart heel erg denken aan een afbeelding uit de strip Asterix en de Gothen. Wellicht is daar enige inspiratie voor de tekeningen vandaan gehaald. Hoe dan ook, Schotten-Totten is een zeer aan te raden kaartspel voor twee personen. En wie er een echte Schotse aangelegenheid van wil maken, kan ik aanraden er een fles Whisky bij te nuttigen.